De regels voor asiel en migratie “blijven bindend voor Nederland” en een wijziging van het Europees verdrag is niet aan de orde. Dat zegt een woordvoerder van de Europese Commissie in een reactie op de brief van minister Faber van Asiel en Migratie waarin zij de commissie liet weten dat Nederland een opt-out wil als er een nieuw Europees verdrag komt.
Faber schreef in de brief aan Eurocommissaris Johansson dat Nederland graag een uitzondering wil voor bepaalde Europese regels op het gebied van migratie, een zogeheten opt-out. Zo wil ze Nederland meer controle geven over het eigen asielbeleid.
Politiek verslaggever Jorn Jonker:
“Dat het kabinet deze stap zo snel zet, is vooral een symbolisch gebaar. Faber wil uitstralen dat ze opschiet en dat ze werk maakt van het regeerprogramma. Kabinetsleden weten zelf ook dat als dit al lukt, en over de kansen daarop zijn ze achter de schermen zelf nogal cynisch, het jaren duurt.
Maar het signaal dat er in Nederland een andere wind waait is wel alvast gegeven. Faber heeft daarmee een belangrijk punt voor de PVV nu al uitgevoerd, ook al is het de eerste stap in dat lange traject.
Met de timing van deze brief, op de ochtend van de Algemene Politieke Beschouwingen, weet Faber in elk geval toch de politieke aandacht naar een PVV’er toe te trekken. Bij dat belangrijke debat was Wilders altijd de eerste spreker en wist hij, op zijn minst, de eerste uren de verslaggeving te domineren. Wilders is niet meer de eerste spreker, want die eer is altijd voor de grootste oppositiepartij, nu GroenLinks-PvdA, maar toch staat de PVV in de schijnwerpers.”
De woordvoerder van de commissie laat weten dat ze de brief van Faber hebben ontvangen. “We verwachten niet dat het EU-verdrag snel wordt gewijzigd”, zegt ze. Ook verwacht ze op korte termijn geen Europese wijzigingen op het gebied van asiel en migratie.
Migratiepact prioriteit
De woordvoerder wijst erop dat Faber in haar brief erkent dat voor een opt-out een verdragswijziging nodig is. Verder zegt de commissie te verwelkomen dat Nederland in de brief schrijft dat de uitvoering van het recent aangenomen migratiepact van de EU prioriteit heeft.
In dat migratiepact hebben EU-landen afspraken gemaakt, zoals het meteen screenen van migranten aan de Europese buitengrenzen en het aanmerken van asielzoekers als kansrijk en kansarm. Migranten krijgen volgens het akkoord vanaf halverwege 2026 aan de buitengrenzen van de EU te horen of ze naar binnen mogen.
EU-correspondent Kysia Hekster:
“Zo’n opt-out als Nederland wil, kan formeel alleen als er een nieuw Europees verdrag komt. Dat gebeurt niet vaak, de laatste keer was in 2009. Op dit moment zijn er ook geen concrete plannen om dat verdrag aan te passen. Het is heel moeilijk om het eens te worden over zo’n nieuw Europees verdrag, want het kan alleen als alle landen het daarover eens zijn.
Stel dat er wél over een nieuw verdrag onderhandeld gaat worden dan kan Nederland op dat moment zeggen dat ze niet meer mee willen doen aan het Europees asielbeleid. Alle andere landen moeten dan akkoord gaan dat Nederland zo’n uitzondering krijgt.
Faber schrijft in haar brief dan ook dat het Nederlandse kabinet om deze opt-out gaat vragen als er over een nieuw verdrag onderhandeld gaat worden. Haar brief is vooral een politiek symbolisch gebaar. Want het kan nog jaren duren voor erover gesproken wordt.”
